စာ မေရးျဖစ္သည္မွာ ၾကာျပီ။ ဘယ့္ေလာက္ၾကာေနျပီလဲ ဆိုသည္ကိုလည္း အမွတ္မထားမိ... ။ ရွိေစေတာ့...။
ခုေတာ့ ... စာမေရးခ်င္၍ မေရးပဲေနသူကို... မေရးခ်င္လ်က္က ေရးရေအာင္... ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးေသာ ညီမငယ္ တေယာက္ျဖစ္ သူ
မငယ္ႏိုင္က Tag လာပါေပသည္။
အသိႏွင့္အသိတရား ဆိုပဲ...
မေရးလွ်င္လည္း မခင္မင္ရာ က်ေပဦးမည္။ ေရးလွ်င္လည္း ေရးခ်င္ရာက်ေပဦးမည္။ မည္သို႕ဆိုေစ... ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈကို ဦးစားေပးလ်က္ မေရးခ်င္ေရးခ်င္ႏွင့္ ေရးလိုက္သည္- ဟုသာ မွတ္ၾကပါေလကုန္...
အသိ
“အသိ”ဆိုေသာ ျမန္မာ စကားလံုးသည္ အေတာ္ ရႈပ္ေထြးသည္-ဟု ျမင္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ရိုးရိုး ျမန္မာဘာသာျဖင့္ပင္ အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထြက္ရွိႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေပသည္။ သို႕ေသာ္လည္း သည္ “အသိ”သည္ ျမန္မာ့အသိုင္း အ၀ိုင္းတြင္ အေရးပါေသာ ေနရာမွာ ရွိေလသည္။
ေယဘုယ်အားျဖင့္ Common Sense ဟု သိုးေဆာင္းဘာသာစကားျဖင့္ ေျပာဆိုႏိုင္ေသာ “သာမန္သိ”ကို အရပ္စကားျဖင့္ “အသိ”ဟု ေျပာၾကေပမည္။
သည္အခါ... “အသိ”ဆိုေသာ စကားလံုးကို မည္သူကမွ် ထူးျခားေသာ အဓိပၸါယ္ မဖြင့္ဆိုပဲ အလြယ္တကူ သံုးၾကေတာ့ေလသည္...
“အသိ”.... မည္သို႕နည္း...
“အသိ”ဆိုသည္မွာ “သိသည္”ဆိုေသာ ၾကိယာ၏ နာမ္ပုဒ္ မဟုတ္ေလာ...
ထို “အသိ”သည္ ထိေတြ႕ခံစားမႈ အာရံု (Sense) မွ ေရာက္လာေပသည္။
“သိသည္“ဆိုေသာ ၾကိယာအေနာက္မွ ေရာက္လာေသာ ထို “အသိ”သည္ အမိျမန္မာျပည္၏ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိုးကို လိုက္၍ ထိေတြ႕ခံစားရသမွ်ေသာ အာရံုမ်ားကိုလိုက္၍ ေခတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတြင္ အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထြက္ေလသည္။
ညီမငယ္ မငယ္ႏိုင္ဆိုလိုေသာ “အသိ”ကား “သာမန္အသိ” သို႕မဟုတ္ သိုးေဆာင္းစကားျဖစ္ေသာ Common Sense ကိုသာ ဆိုလိုပံုရေပသည္။
ညီမငယ္က ဤသို႕သာ ဆိုလိုလွ်င္ ထို “အသိ”အေၾကာင္းကို ထပ္မံခ်ဲ႕ကား ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပေနစရာ မရွိပါေပ။
သို႕ေသာ္လည္း ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းမႈမွ စတင္ခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ဇာတ္ပ်က္မႈတြင္ “အသိ”သည္ အေရးပါေသာေနရာမွ ေနရာတကာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္ဟု ယံုၾကည္မိေပသည္။ သို႕အတြက္ သည္ “အသိ”အေၾကာင္းကို တစံုတရာ ေျပာဆိုခ်င္စိတ္လည္း ရွိလာေပသည္။
“အသိ” ရွိသလား - ဆိုေသာ ေမးခြန္းကို အလုပ္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ အေမးခံခဲ့ရဖူးသူတိုင္း-
ျပႆနာ တစံုတရာ ျဖစ္လာတိုင္း - ဘာမွ မပူနဲ႕ က်ေနာ့္မွာ “အသိ”ေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတယ္... ခြန္႕ႏိုင္ဖို႕... ဖို႕ႏိုင္ဖို႕ပဲ... လိုတယ္- ဟု ေျပာသည္ကို ၾကားခဲ့ရဖူးသူတိုင္း -
... .... .... .... .... ခဲ့ဖူးသူတိုင္း - (ရွည္ရွည္ ေ၀းေ၀း မေျပာခ်င္ေတာ့ေသာေၾကာင့္ အတုိခ်ံဳးလိုက္ပါသည္)
“အသိ”ဆိုသည္မွာ Common Sense ကို ရည္ညႊန္းေနျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း သိၾကပါေပမည္။
မည္သို႕ ျဖစ္ေစ “အသိ”အေၾကာင္းကို ယခုစာကို ဖတ္ေနသူလည္း ေကာင္းေကာင္း သိမည္ ထင္ပါသည္။ မသိလွ်င္လည္း “ရွာဖတ္ၾကပါ” ဟုသာ ေျပာခ်င္ပါသည္။
သို႕ေသာ္လည္း အထက္ေဖာ္ျပပါ “အသိ” မ်ားေၾကာင့္... အျခား “အသိ”မ်ား မရွိေသး-ဟု ထင္လွ်င္ ရွိပါေသးေၾကာင္းကိုလည္း ေျပာျပခ်င္ပါေသးသည္။
“အသိ”သည္ သိုးေဆာင္းစကားျဖင့္ ေျပာလွ်င္ Common Sense ဟု ေဖာ္ျပသျဖင့္ “အသိ”သည္ လူတကာ သိရွိေသာ သာမန္အသိျဖစ္ေၾကာင္း သတ္မွတ္ရေပမည္။
သို႕ေသာ္လည္း ထို သာမန္အသိကိုပင္ လူတိုင္း အလြယ္တကူ သိႏိုင္ၾကသည္ မဟုတ္ပါ။ ထို အသိကို ရရွိရန္ - သို႕မဟုတ္ - နားလည္ရန္ “အာရံု” (၅) မ်ိဳးကို လိုအပ္ေလသည္။ တနည္း - သိုးေဆာင္းဘာသာ စကားျဖင့္ Sense (၅) မ်ိဳးကို လိုအပ္ေပသည္။
သည္အခါ Sense ကို “အာရံု” သို႕မဟုတ္ “အသိ”ဟု သတ္မွတ္မည္ဆိုလွ်င္ “အာရံု (၅) ပါး” သည္ “အသိ (၅) မ်ိဳး” ျဖစ္ေပမည္။
ထို အသိ (၅) မ်ိဳးကို ေဖာ္ျပလိုေပသည္။
၁။ အနံ႕ျဖင့္ ရေသာ အသိ = ဂႏၶာရံု (sense of smell)
၂။ အဆင္းျဖင့္ ရေသာ အသိ = ရူပါရံု (sense of appearance)
၃။ အေတြ႕ျဖင့္ ရေသာ အသိ = ေဖာဌပၸါရံု (sense of touch)
၄။ အသံျဖင့္ ရေသာ အသိ = သဒၵါရံု (sense of hearing)
၅။ အရသာျဖင့္ ရေသာ အသိ = ရသာရံု (sense of taste)
ထိုအာရံု (၅)ပါး - သို႕မဟုတ္ - ထို အသိ (၅) မ်ိဳးကို နအဖ၏ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ား (prisoners of conscience) ကသာ အျခား တပါးေသာ လူတကာတို႕ထက္ အသိဆံုး ျဖစ္မည္-ဟု ယံုၾကည္ေပသည္။
ဤအခ်က္ကို ရွင္းျပရဦးမည္လား။
၁။ မိမိ မိလႅာအိုးနွင့္တခန္းတည္း ေနေနရေသာ သူသည္ အနံ႕ျဖင့္ ရေသာ ဂႏၶာရံု အသိ အေၾကာင္းကို လူတကာတို႕ထက္ ေကာင္းေကာင္း သိေပမည္။
၂။ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း ရာဇ၀တ္သားမ်ားနွင့္ အတူ တ၀တ္စံုတည္း ၀တ္ေစကာ တခန္းတည္းအတူ အထားခံခဲ့ရေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရသူမ်ားသည္ အဆင္းျဖင့္ ရေသာ ရူပါရံု အသိအေၾကာင္းကို လူတကာတို႕ထက္ ေကာင္းေကာင္း သိေပမည္။
၃။ စစ္ေၾကာေရး စခန္းမ်ားတြင္ ရိုက္ႏွက္ညွဥ္းပမ္းခံခဲ့ရသူမ်ားသည္ အထိအေတြ႕ျဖင့္ရေသာ ေဖာဌပၸါရံု အသိအေၾကာင္းကို လူတကာတို႕ထက္ ေကာင္းေကာင္း သိေပမည္။
၄။ စစ္ေၾကာေရးစခန္းမ်ားတြင္ မိမိကိုယ္တိုင္ အႏွိပ္စက္မခံရေသာ္လည္း ရိုက္ႏွက္ ႏွိပ္စက္ ညွဥ္းပမ္းခံေနရသူမ်ား၏ မခ်ိမဆန္႕ ေအာ္ဟစ္ညည္းျငဴသံမ်ားကို ၾကားခဲ့ရသူမ်ားသည္ အၾကားျဖင့္ ရခဲ့ရေသာ သဒၵါရံု အသိအေၾကာင္းကို လူတကာတို႕ထက္ ေကာင္းေကာင္း သိေပမည္။
၅။ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း မည္သည့္အရသာမွ် မရွိေသာ ထမင္းအမည္ခံ ဟင္းအမည္ခံ အစားအစာအမည္ခံမ်ားကို စားေသာက္ခဲ့ရသူမ်ားသည္ အရသာျဖင့္ ရခဲ့ေသာ ရသာရံု အသိအေၾကာင္းကို လူတကာတို႕ထက္ ေကာင္းေကာင္း သိေပမည္။
ဤမွ်ျဖင့္ “အသိ”အေၾကာင္းကို ေျပာဆိုျခင္းသည္ လံုေလာက္ျပီ - ဟု ထင္ေပသည္။
အသိတရား
ဤစကားလံုးသည္ “အသိ”ႏွင့္ “တရား” ဟူေသာ စကားလံုး ၂ ခုကို ေပါင္းစပ္ထားသျဖင့္ “အသိ” ဟူေသာ စကားလံုးထက္ အဓိပၸါယ္ ပိုမို က်ယ္၀န္း ရႈပ္ေထြးေပမည္။
သို႕ေသာ္လည္း “အသိ” အေၾကာင္းကို ေျပာဆိုျပီးျပီျဖစ္သျဖင့္ “တရား” အေၾကာင္းကို ေျပာဆိုျခင္းျဖင့္ “အသိတရား”အေၾကာင္းကို အလြယ္တကူ ေျပာဆိုႏိုင္မည္ဟု ယူဆေပသည္။
သည္အခါ “တရား” အေၾကာင္းကိုသာ ေျပာဆိုရေပမည္။
“တရား”ဆိုသည္မွာ “မွန္ကန္ျခင္း” ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ “တရား”ကို “ဓမၼ” ဟု အမည္ ေပးလွ်င္ “တရား”၏ ဆန္႕က်င္ဖက္ကား “အဓမၼ” ျဖစ္လိမ့္မည္ကို အထူးအေထြ ေျပာျပေနစရာ မလိုပါေပ။ တရားမႈ၏ ဆန္႕က်င္ဖက္သည္ မတရားမႈသာ ျဖစ္ေပသည္။
သည္အခါ မည္သည္က “တရား” သို႕မဟုတ္ “ဓမၼ”...
မည္သည္က “မတရား” သို႕မဟုတ္ “အဓမၼ”ဆိုသည္ကို ခြဲျခမ္း စိပ္ျဖာၾကည့္ႏိုင္ရန္အတြက္ တစံုတရာကို လိုအပ္ေပသည္။
သည္အခါ “အသိတရား” ဆိုေသာ “မွန္ကန္ေသာ သိျမင္မႈ”သည္ အေရးပါေသာ ေနရာမွ ရပ္တည္ေနေလေတာ့သည္။
သည္အခါ “အသိတရား” ဆိုသည့္ စကားလံုးသည္ “တရားမႈ”ႏွင့္ “မတရားမႈ” - “ဓမၼ” ႏွင့္ “အဓမၼ”ကို ခြဲျခားေပးႏိုင္ေသာ “အာရံုသိ” ျဖစ္သည္-ဟု ဆိုခ်င္ေပသည္။
“အသိ”ကား လူတိုင္း၌ ရွိေပသည္။ သို႕ေသာ္လည္း သည္“အသိ”ကို “သင့္တင့္ေလ်ာ္ကန္မွန္ကန္စြာ” သံုးစြဲရန္အတြက္ “တရား” ကို လိုအပ္ေပသည္။ တနည္း ထို “အသိ”ကို ၾသကာသေလာကၾကီးအတြက္ အက်ိဳးရွိေအာင္ သံုးစြဲရန္အတြက္ “ဓမၼ”ကို လိုအပ္ေပသည္။ “ဓမၼ”သည္ “တရား”ျဖစ္၏။ သို႕ေသာ္လည္း “မွန္ကန္ေသာ တရား”ျဖစ္သည္။ ထိုတရားကိုလည္း မွန္ကန္ေသာ “အသိ”ရွိမွသာ ရႏိုင္ေပလိမ့္မည္-ဟု ယံုၾကည္ေပသည္။ မွန္ကန္ေသာ အသိသည္ “အသိတရား”ျဖစ္ေပသည္။
သည့္အတြက္ “အသိတရား” ဆိုသည္မွာ လူတိုင္း၌ ရွိသေလာ...
ယခုအခါ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကလည္း နီးကပ္လာေခ်ျပီ။
“အသိ”ႏွင့္ “အသိတရား”ကို မည္သူက မည္သို႕ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျပီး
မည္သူက မည္သို႕ အသံုးခ်ၾကမည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ၾကရေပမည္။
“အသိ” ရွိေသာ လူတိုင္းက “တရားမႈ”ႏွင့္ “မတရားမႈ”...
တနည္း “ဓမၼ” ႏွင့္ “အဓမၼ”ကို “အသိတရား”ႏွင့္ ခြဲျခားေနၾကေလျပီ...
“အသိတရား” ရွိသူတိုင္းက သည္ေရြးေကာက္ပြဲကို အသိအမွတ္ မျပဳၾကေလျပီ။
သည္အခါ ဆန္႕က်င္ဖက္ေတြးရလွ်င္...
သည္ေရြးေကာက္ပြဲကို အသိအမွတ္ျပဳၾကလွ်င္ - သို႕မဟုတ္ - သည္ေရြးေကာက္ပြဲသို႕ ၀င္ဖို႕ ၾကိဳးစား အားထုတ္ၾကလွ်င္ ထိုသူမ်ားသည္ “အသိတရား”မရွိေသာသူမ်ားသာ-ဟု သတ္မွတ္ခ်င္ပါေတာ့သည္။
ATN
