Jul 14, 2008

ေဘာ့ဘ္မာေလ သို႕မဟုတ္ ပန္းပြင့္ႏွလံုးသား (၁)


Rock ေတြကလြဲရင္ က်ေနာ္ႏွစ္သက္တဲ့ ေနာက္ဂီတပံုစံတခုက Reggae ပါပဲ။ ရက္ေဂးေတြ ၾကားရရင္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အစိပ္အပိုင္းတခုခုကေတာ့ အဲဒီသီခ်င္းနဲ႕အတူ အလိုအေလ်ာက္ လိုက္လႈပ္သြားရတာပါပဲ၊ အနည္းဆံုး ရင္ဘတ္ထဲက ႏွလံုးသားကေတာ့ လႈပ္သြားတာပါပဲ၊ ရက္ေဂးအဆိုေတာ္ေတြထဲမွာ Bob Marley ကို အၾကိဳက္ဆံုးပါပဲ။ က်ေနာ့္ အလုပ္ထဲမွာ လူတိုင္းၾကိဳက္ရာ ဖြင့္နားေထာင္ဖို႕ အလုပ္ရွင္က iPod တခုကို Sound System နဲ႕ ဆက္ေပးထားပါတယ္။ အလုပ္မစခင္ က်ေနာ္ အျမဲဖြင့္ေလ့ရွိတာကေတာ့ မာေလရဲ႕ ငွက္ကေလး ၃ ေကာင္ (the Three Little Birds) ပါ။



"Don't worry about a thing,
'Cause every little thing gonna be alright.
Singing': "Don't worry about a thing,
'Cause every little thing gonna be alright!"

Rise up this mornin',
Smiled with the risin' sun,
Three little birds
Pitch by my doorstep
Singin' sweet songs
Of melodies pure and true,
Saying', ("This is my message to you-ou-ou:")

Singing': "Don't worry 'bout a thing,
'Cause every little thing gonna be alright."
Singing': "Don't worry (don't worry) 'bout a thing,
'Cause every little thing gonna be alright!"

Rise up this mornin',
Smiled with the risin' sun,
Three little birds
Pitch by my doorstep
Singin' sweet songs
Of melodies pure and true,
Sayin', "This is my message to you-o-o-o:"

Singin': "Don't worry about a thing, worry about a thing, oh!
Every little thing gonna be alright. Don't worry!"
Singin': "Don't worry about a thing" - I won't worry!
"'Cause every little thing gonna be alright."

Singin': "Don't worry about a thing,
'Cause every little thing gonna be alright" - I won't worry!
Singin': "Don't worry about a thing,
'Cause every little thing gonna be alright."
Singin': "Don't worry about a thing, oh no!
'Cause every little thing gonna be alright!

ျပီးေတာ့ Jammin'. အဲလိုနဲ႕ သူ႕အေၾကာင္းကို သူငယ္ခ်င္းေတြကိုလည္း ေ၀မွ် ခံစားႏိုင္ေအာင္ ေျပာျပခ်င္တဲ့ စိတ္က ေပၚလာတယ္။ ဒါနဲ႕ ဒီပို႕စ္ကို ေရးမိပါတယ္ေပါ့။ သူ႕ အေၾကာင္းက ေျပာျပရမွာ နည္းနည္း ရွည္မွာဆိုေတာ့ အပိုင္းေလးေတြ ခြဲျပီး ေရးပါရေစ။


ေဘာ့ဘ္မာေလဟာ သူ႕ေမြးေျမ ဂ်ေမကာမွာ ႏိုင္ငံ့သူရဲေကာင္း တေယာက္ အျဖစ္နဲ႕ ေက်ာ္ၾကားခဲ့သူပါ။ သူ႕ရဲ႕ ၀ိုင္းျဖစ္တဲ့ The Wailers (အလြမ္းသည္မ်ား)ဟာ Reggae ဂီတကို တကမၻာလံုး အတိုင္းအတာနဲ႕ ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႕တခုပါပဲ။ သူ႕ သီခ်င္းေတြ ထဲက ပုန္ကန္မႈေတြ၊ ယံုၾကည္မႈေတြက တကမၻာလံုးက ပရိသတ္ေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားေတြကို ရိတ္သိမ္းယူခဲ့တာပါ။

မာေလရဲ႕ အမည္ရင္းကေတာ့ Robert Nesta Marley ပါ။ ၁၉၄၅ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၆ ရက္ေန႕မွာ ဂ်ေမကာႏိုင္ငံက St. Ann ျမိဳ႕ကေလးက သူ႕အဖိုးရဲ႕ အိမ္မွာ မနက္ ၂ နာရီ ခြဲ သူ႕ကို ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ Cedalla Booker ဆိုတဲ့ ဂ်ေမကန္ မိန္းကေလးတဦးျဖစ္တဲ့ သူမိခင္နဲ႕ Captain Norval Marley တို႕ရဲ႕ ရင္ေသြးေပါ့။ သူ႕ကိုေမြးျပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ သူ႕ဖခင္က သူ႕မိခင္ကို ပစ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈကိုေတာ့ ေပးေနခဲ့ပါတယ္။ မၾကာခဏ ဆိုသလိုလည္း သူ႕ဖခင္က သူ႕ကို လာေတြ႕ေလ့လည္း ရွိပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ မာေလ့ ကေလးဘ၀ဟာ မိစံုဖစံုနဲ႕ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ၾကီးျပင္းခဲ့ရတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

၁၉၅၀ ၀န္းက်င္မွာ ဂ်ေမကာမွာ အလုပ္ေတြ ရွားပါးေနေတာ့ သူ႕မိခင္က ျမိဳ႕ၾကီးျဖစ္တဲ့ Trenchtown (West Kingston) ကိုတက္ျပီး အလုပ္သြားရွာေတာ့ မာေလ ခမ်ာလည္း အေမ့ ေနာက္ကို လိုက္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲလိုနဲ႕ ျမိဳ႕ၾကီးမွာ သူႏွစ္သက္တဲ့ ဂီတနဲ႕ ထိေတြ႕ခြင့္ ရသြားခဲ့ပါေတာ့တယ္။ Trenchtown မွာေနရတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ သူ႕ရဲ႕ အရင္းႏွီးဆံုး သူငယ္ခ်င္းျဖစ္တဲ့ Neville Livingstone နဲ႕အတူ ဂ်ေမကာရဲ႕ နံမည္ေက်ာ္ ေပါ့ပ္အဆိုေတာ္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ Joe Higgs က ပို႕ခ်တဲ့ ဂီတ သင္တန္းေတြကို တက္ေရာက္ ေလ့လာ ဆည္းပူးခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္ေတြတုန္းကေတာ့ ကာရစ္ဘီယန္ ကၽြန္းစုေတြမွာ ဂ်ေမကန္ ဂီတက စတင္ ထင္ရွားလာေနတဲ့ အခ်ိန္ပါ၊ Ska ဂီတပုံစံကို စတင္ တီထြင္လာတာနဲ႕အတူ ဂ်ေမကန္ ဂီတဟာလည္း တိုးတက္ၾကီးထြားလာေနတဲ့ အခ်ိန္ပါပဲ၊ တဆက္ထဲမွာပဲ ေန႕စဥ္ဘ၀ေတြရဲ႕ ၾကမ္းတမ္း ခက္ထန္မႈေတြကေန ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ဖို႕အတြက္ ဂ်ေမကန္ လူငယ္ေတြမွာ ေနရာ တေနရာပဲ ရွိေနပါတယ္၊ အဲဒါကေတာ့ ဂီတပါပဲ၊ ဒီလိုနဲ႕ မာေလဟာ အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္မွာ Kingston ပ်ံက်ရပ္ကြက္က သူ႕ေနအိမ္ကို အျပီး ေက်ာခိုင္း ထြက္ခြာခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ အသက္ ၁၇ ႏွစ္မွာ သူ႕ရဲ႕ ပထမဆံုး Single ဓါတ္ျပားသီခ်င္းျဖစ္တဲ့ "Judge Not" ကို ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။



Don't you look at me so smug
And say I'm going bad.
Who are you to judge me
And the life that I live?
I know that I'm not perfect
And that I don't claim to be.
So before you point your fingers,
Be sure your hands are clean.

Judge not
Before you judge yourself.
Judge not
If you're not ready for judgement. Woah oh oh!

The road of life is rocking
And you may stumble too.
So while you talk about me,
Someone else is judging you.

Judge not
Before you judge yourself.
Judge not
If you're not ready for judgement. Woah oh oh!

The road of life is rocky
And you may stumble too.
So while you talk about me
Someone else is judging you,
Someone else is judging you,
Someone else is judging you,
Someone else is judging you,
Someone else is judging you.

အဲဒီဓါတ္ျပားကို ထုတ္ေပးခဲ့တဲ့ Leslie Kong နဲ႕ မာေလကို မိတ္ဆက္ေပးခဲ့သူက အသက္္ ၁၄ ႏွစ္သားမွာကတည္းက ဟစ္ျဖစ္တဲ့ သီခ်င္း ေတြနဲ႕ အဆိုေတာ္ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ Jimmy Cliff ပါ။ ၁၉၆၃ မွာ မာေလဟာ သူ႕ဆရာၾကီးျဖစ္တဲ့ Joe Higgs ရဲ႕ အကူအညီနဲ႕ အဆိုသမား ၅ ေယာက္ (သူရယ္၊ Peter Tosh, Bunny Livingstone, Junior Braitwaite နဲ႕ Beverly Kelso) နဲ႕ စုစည္းထားတဲ့ "the Wailing Wailers" ကို တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၄ မွာ ဂ်ေမကာမွာ ဟစ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ "Simmer Down" ဟာ သူတို႕ရဲ႕ ပထမဆံုး Single ဓါတ္ျပားျဖစ္ပါတယ္။



Simmer down, you lickin' too hot, so
Simmer down, soon you'll get dropped, so
Simmer down, can you hear what I say
Simmer down, that why won't you, why won't you, why won't you simmer down
Simmer down.
Long time people dem used to say
What sweet nanny goat a go run him belly, so
Simmer down, oh control your temper
Simmer down, for the battle will be hotter
Simmer down, can you hear what I say
Simmer down, oh that I'm a leaving you today
Simmer down.

Simmer down, oh you hear what I say
Simmer down, a that I'm leaving you today
Simmer down, can you hear what I say
Simmer down.

Chicken Mary, hawk de near and when him de near, you must beware, so
Simmer down, oh control your temper
Simmer down, for the battle will be hotter
Simmer down, and you won't get no supper
Simmer down, and you know you bound to suffer
Simmer down, simmer, simmer, simmer right down
Simmer down, like you never did before
Simmer down, oh, oh, oh
Simmer down, can you hear what I say
Simmer down, you lickin' too hot so
Simmer down, and you know soon you'll get dropped, so
Simmer down, why won't you simmer, simmer down
Simmer down, simmer down, simmer down
Simmer down, simmer, simmer down
Simmer down, oh simmer, simmer down
Simmer down, like you never did before...

ထုတ္ေပးခဲ့တဲ့သူကေတာ့ Coxsone Dodd ပါ။ ဒီလိုနဲ႕ ေနာက္ထပ္ ဟစ္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ "Love and Affection" "It Hurts To Be Alone" "Rule The Roadie" အပါအ၀င္ Dodd ရဲ႕ Studio One ကေန ေနာက္ထပ္ ၃ ႏွစ္ ၾကာတဲ့အထိ Coxsone တံဆိပ္ေအာက္မွာ သီခ်င္းေတြ ထုတ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ မာေလဟာ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ သီခ်င္းေတြ အားလံုးကို သူကပဲ ဒိုင္ခံေရးခဲ့ပါတယ္။

၁၉၆၅ မွာ Braithwaite နဲ႕ Kelso အဖြဲ႕ကေန ထြက္သြားေတာ့ က်န္ခဲ့တဲ့ ၃ ေယာက္ (ေဘာ့ဘ္ရယ္၊ Tosh နဲ႕ Livingstone)နဲ႕ပဲ အဖြဲ႕ကို Trio အေနနဲ႕ ဆက္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ "Rude Boy" တပုဒ္ကလြဲလို႕ ေစ်းကြက္မွာေရာ ပရိတ္သတ္ကပါ အားမေပးၾကေတာ့ ၁၉၆၆ မွာ အဖြဲ႕ကို ဖ်က္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာပဲ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၀ ရက္မွာ မာေလဟာ သူ႕ခ်စ္သူ Rita Anderson နဲ႕ လက္ထပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာပဲ မာေလဟာ ၁၉၆၃ ထဲက သူ႕အေမ ေျပာင္းေရႊ႕သြားခဲ့တဲ့ Delware ျပည္နယ္က Newark ျမိဳ႕ကေလးကို လိုက္သြားခဲ့ျပီး သူ႕ ဂီတအလုပ္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ႕ေငြကို စုေဆာင္းဖို႕ စက္ရံုတရံုမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ မာေလဟာ ဂ်ေမကာကို ျပန္သြားခဲ့ပါတယ္။ သူျပန္ေရာက္သြားေတာ့ the Wailers ကို ျပန္စုစည္းျပီး သီခ်င္းေတြ ထုတ္ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေအာင္ျမင္မႈကေတာ့ မရွိသေလာက္ပါပဲ။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

4 comments:

Anonymous said...

ေဘာ႕ဘ္မာေလး နားေထာင္သူၿခင္း ေတြ႕ေနၿပီ။ ဟုတ္ပ Three Little Birds ဟာ တကယ္ ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ႕ သီခ်င္းတပုဒ္ပါ။ စကားမစပ္ ဗံုေရာ တီးသလားဗ်။ အခုလို ေႏြရာသီဟာ ဗံုတီးလို႕ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။

kay said...

အား..ေဘာ့ဘ္မာေလ အေၾကာင္းေရးေပးတာ..ေက်းဇူးပါပဲ။ သူ ကေတာ့..တြန္းလွန္ လို စိတ္ နဲ႕.. အမွန္တရား ကို ခပ္ရဲရဲ ဖြင့္ခ် ျခင္း မွာ- ေျပာသလိုပဲ..ေခတ္တိုင္း လူတိုင္း ရဲ႕ အသဲႏွလံုး ေတြ ကို ရိတ္သိမ္း နိုင္ သူ အမွန္ပဲ။
`လူဆိုး တို႕သည္ အနတၱ မည္ သည္။ လူ ေကာင္း တို႕ သည္ တဒဂၤ ျဖစ္ သည္ ´ ဆိုတဲ့ က်မ္းပိုဒ္ တခု လို.. လူ ေတြရဲ႕ သရုပ္သကန္ ကို.. စပ္ဆို တဲ့ ေနရာ မွာ လည္း..လက္သံ ေျပာင္သူ ပဲ ေနာ္။
ဆက္ ေရး ပါ အံုး။

Tea said...

good one! :D

Beauty Studio USA Branded Store said...

Reggae(ဂ်ေမကာတို႔ အသံ) ဂီတကို ကၽြန္ေတာ္လဲ ခံုမင္ျမတ္ႏိူးတယ္။ ျမဴးျမဴးၾကြၾကြနဲ႔ ဘဝအေၾကာင္းေလးေတြ ဆိုလို႔ေလ။